Co to jest Wigilia? Jakie tradycje i zwyczaje jej towarzyszą?

Wigilia – czym jest i kiedy się ją obchodzi? Ten dzień wiąże się z wieloma tradycjami, które od wieków zakorzenione są w kulturze polskiej i nie tylko. Warto poznać dokładne znaczenie słowa, zwyczaje związane ze zjawiskiem i polskie obyczaje. Wigilia – skąd się wzięła i jak świętować?

Znaczenie słowa „Wigilia”

Co oznacza „Wigilia”? Słowo to ma kilka znaczeń i od nich zależy też, czy zapisuje się je, rozpoczynając od małej, czy dużej litery. „Wigilia” oznacza przeddzień Bożego Narodzenia, natomiast „wigilia” w drugim znaczeniu – wieczór poprzedzający inną datę, o której mowa, a także uroczystą kolację przed Bożym Narodzeniem.

Dużą literą zapisuje się jeszcze Wigilię Paschalną. Co to jest? Określenie odnosi się do nocy poprzedzającej Niedzielę Wielkanocną. Najczęściej zatem słowa używa się do definiowania terminów przedświątecznych. Sam wyraz pochodzi od łacińskiego vigilia, co oznacza czuwanie.

Kiedy obchodzona jest Wigilia?

Co to jest Wigilia Bożego Narodzenia? Dzień ten kończy czas adwentu, czyli oczekiwania na narodziny Jezusa Chrystusa. Ściśle wiąże się z wiarą chrześcijańską, ale data obchodów zależy od konkretnego odłamu kościoła. W Kościołach zachodnich, w tym w Polsce, ma ona miejsce 24 grudnia. Natomiast we wschodnich 6 stycznia.

Jeśli chodzi o Wigilię Paschalną, to w każdym roku ma ona inną datę, co wynika ze zmienności terminów świętowania Wielkanocy. Dzień ten zawsze stanowi moment oczekiwania na ważne wydarzenie religijne. Oznacza, że nadchodzą narodziny lub zmartwychwstanie Jezusa. Pozwala przygotować się na świętowanie.

Polskie tradycje wigilijne

Teraz już wiesz, po co jest wigilia. Choć stanowi ona okres oczekiwania na najważniejszy moment świąt, to w wielu domach właśnie ją obchodzi się najbardziej. Do polskich tradycji należy zorganizowanie rodzinnej, uroczystej kolacji wigilijnej. Bliscy gromadzą się przy jednym stole, aby podzielić się ze sobą opłatkiem i zjeść dwanaście potraw.

Liczba dań na stole pochodzi od liczby apostołów, którzy towarzyszyli Jezusowi za jego życia. Posiłki zależą od regionu Polski i tradycji w danej rodzinie, a do najczęściej spotykanych należą:

• barszcz z uszkami,
• pierogi z kapustą i grzybami,
• makowiec,
• kompot z suszonych owoców,
• kutia,
• krokiety,
• ryba.

Jednym z obyczajów jest niejedzenie tego dnia mięsa, choć na stołach często pojawia się ryba. Dzielenie się opłatkiem, czyli cienką hostią, służy do składania sobie wzajemnie życzeń. Stanowi moment na refleksję, pogodzenie się z bliskimi, przekazanie im miłego słowa.

Po kolacji rodziny udają się na pasterkę, czyli mszę wieczorną w kościele, podczas której śpiewa się kolędy i świętuje narodziny zbawiciela. Niektórzy krewni kolędują również w swoich domach przy blasku ubranej za dnia choinki. Drzewko, pod którym znajdują się prezenty, to nieodłączny element tradycji świątecznej.

Obdarowywanie się podarunkami z bliskimi to jedna z najmilszych chwil podczas kolacji. Prezenty kupuje się dla osób w każdym wieku. Wybierając rzeczy dla dzieci na prezent, warto sięgnąć po np. kolorowankę XXL, zestawy klocków czy gadżety związane z ulubioną bajką czy serialem.

W czasie wigilii tradycją jest również umieszczanie sianka pod obrusem. Ma ono symbolizować ubóstwo towarzyszące narodzinom Jezusa Chrystusa. Często w domach na święta aranżuje się szopkę z figurkami przypominającymi dzieciątko, Maryję, Józefa czy pasterzy.

Wieczerzę zazwyczaj rozpoczyna wspólna modlitwa zgromadzonych osób i odczytanie fragmentu Pisma Świętego. Przy stole powinno znajdować się jedno wolne miejsce, które według obyczajów ma być przeznaczone dla zbłąkanego wędrowca. Niektórzy traktują je jako przestrzeń dla członków rodziny, którzy już odeszli. Wigilia to wspaniały, familijny czas, w którym warto poświęcić się w pełni radości z przebywania z najbliższymi osobami. Niekiedy jest to jeden z niewielu dni w roku, kiedy rodzina spotyka się w jednym domu i celebruje wyjątkowe momenty. Podaruj swoim ukochanym najpiękniejszy prezent – wspólnie spędzony czas.